Litwa kojarzy się najczęściej z Ostrą Bramą w Wilnie, zamkiem w Trokach czy słynną Górą Krzyży. Jednak 38 km od granicy z Polską, w południowej części państwa, znajduje się 50-tysięczne miasto Mariampol.

Jest to jedno z młodszych miast litewskich, które swe pochodzenie zawdzięcza Zgromadzeniu Księży Marianów. To właśnie oni nadali miastu nazwę na cześć Najświętszej Dziewicy. Zbudowali tu także w 1750 r. kościół i klasztor, a następnie postawili wokół niego osiedle. Współcześnie miasto jest jednolite pod względem narodowościowym (prawie w całości zamieszkane przez Litwinów) i stanowi jeden z głównych ośrodków przemysłowych tego państwa.

Wśród urokliwych zabytków Mariampola, w centrum miasta, znajduje się piękna bazylika dedykowana św. Michałowi Archaniołowi, gdzie spoczywa bł. Jurgis Matulaitis, znany w Polsce jako Jerzy Matulewicz. Jednak nie jest to jedyne miejsce w mieście związane z bł. Jerzym. Warto nawiedzić też gimnazjum, gdzie uczył się przyszły biskup oraz klasztor Sióstr Ubogich Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Jedyny litewski błogosławiony, który żył w czasach nam współczesnych, urodził się w 1871 r. we wsi Lugine nieopodal Mariampola (dziś znajduje się tam kaplica nosząca jego imię). Po śmierci rodziców wychowywał go starszy brat Jan. W niedługim czasie chłopiec zachorował na gruźlicę kości, która utrudniała mu chodzenie. Zmagał się z tą chorobą do końca życia. Mimo tych trudnych doświadczeń w Jerzym wzrastała głęboka wiara i miłość do Kościoła. Wstąpił do seminarium duchownego w Kielcach, ale – ze względu na przeszkody stawiane przez carskie władze – musiał się przenieść najpierw do Warszawy, a potem do Petersburga. Po zdobyciu doktoratu we Fryburgu Szwajcarskim wrócił do Kielc jako profesor teologii. Gorliwie rozwijał też działalność społeczną i charytatywną. Mianowany biskupem wileńskim w 1918 r. umacniał wiarę w litewskim narodzie. Ciężką pracą udało mu się zorganizować życie katolickie w tym kraju. Był nieustępliwym piewcą pokoju i sprawiedliwości, o których zwycięstwo w ludzkich sercach nieustannie się modlił. Przez cały okres swego posługiwania wypełniał to, co zawarł w przemówieniu w dniu swego ingresu do katedry wileńskiej: Za przykładem Chrystusa będę starał się objąć wszystkich, stać się wszystkim dla wszystkich. Pragnę być dla was tylko ojcem i pasterzem, naśladowcą Chrystusa. Pole mojej pracy to Królestwo Chrystusowe, Jego Święty Kościół, a partią moją Chrystus.

Pasterz o miłosiernym sercu – tak go nazwano. W historii Księży Marianów zapisał się jako odnowiciel i reformator zgromadzenia. To właśnie on uratował dzieło św. Stanisława Papczyńskiego, składając śluby zakonne i będąc wiele lat generałem zgromadzenia. Zmarł po nieudanej operacji 27 I 1927 r. Został ogłoszony błogosławionym przez Jana Pawła II w 60 lat po swojej śmierci. Jest jednym z patronów Litwy, a jego wspomnienie liturgiczne przypada w każdą rocznicę śmierci.

Główne uroczystości odpustu bł. Jerzego Matulewicza (związane z rocznicą jego beatyfikacji) odbywają się w połowie lipca. Tłumnie przybywają wtedy do Mariampola nie tylko miejscowi wierni, ale również pielgrzymi z całej Litwy i zagranicy.

Bazylika św. Michała Archanioła jest dziś katedrą diecezji wiłkowyjskiej. Została ona zbudowana w latach 1818-1824, ale dzisiejszy kształt osiągnęła prawie sto lat później. Kościół jest trzynawowy na planie krzyża i posiada sześć ołtarzy neobarokowych. Wśród nich ołtarz św. Anny, ołtarz św. Antoniego Padewskiego i ołtarz Świętej Trójcy. Tytuł bazyliki mniejszej kościół otrzymał w 1992 r. W pobliżu świątyni znajduje się XVIII-wieczny budynek klasztorny.

Relikwie bł. Jerzego spoczywają w bocznej kaplicy bazyliki po lewej stronie. W ołtarzu głównym można dostrzec portret biskupa Matulewicza w szatach biskupich, a poniżej jego herb z łacińskim napisem: Vince in bono malum – Zło dobrem zwyciężaj. Na miejscu pochówku znajduje się granitowe epitafium. Jego centrum stanowi płaskorzeźba z brązu, która przedstawia biskupa z uniesioną w geście błogosławieństwa lewą ręką. Obok epitafium, w pobliżu wejścia, pielgrzym może dostrzec chrzcielnicę wykonaną z ciemnego drewna. To właśnie tu został włączony do Kościoła mały Jurgis w 1871 r.

Natomiast na ścianie po prawej stronie tej samej kaplicy znajduje się niewielkie stoisko wystawowe pełniące rolę minimuzeum. Większość ze zgromadzonych tam eksponatów to relikwie II stopnia; są tam szaty liturgiczne biskupa oraz maska pośmiertna. Gdy biskup zmarł, zrobiono w gipsie odlew jego twarzy, który następnie umieszczono w szklanej gablocie.

To piękne doświadczenie udać się do miasta, które kryje w sobie bezcenny skarb relikwii biskupa Matulewicza. W ciszy świątyni można modlić się przy jego grobie o dar wiary i miłości do Kościoła, naszej Matki. Czuje się, że to miejsce jest przesiąknięte na wskroś duchem człowieka, który zawsze walczył o człowieka, o jego zbawienie. Trzeba nam więc usłyszeć i przyjąć do serca jego wołanie: Pozwól nam, Panie, spłonąć jak świeca na ołtarzu i spalić się jak ziarnka kadzidła, wydając miłą woń na Chwałę Bożą.