Wyjątkowe relacje łączą Polskę z Zambią (do 1964 r. Rodezja Północna). Sięgają one 1912 r., kiedy to jezuitom z Prowincji Galicyjskiej powierzono Rodezję Północną jako teren misyjny.

Jezuici, pośród których nie brakowało wielu Polaków spod zaboru austriackiego, przygotowywali miejscową ludność do sakramentu chrztu, błogosławili związki małżeńskie, zakładali szkoły zawodowe i internaty dla dzieci z odległych wiosek, kształcili katechistów, budowali stacje misyjne, kościoły i kaplice, otwierali farmy i uczyli miejscową ludność uprawy roli i warzyw. Przy tym otaczali opieką chorych. Z biegiem czasu ich działalność uległa rozszerzeniu i miała charakter nie tylko ewangelizacyjny i charytatywny, ale także społeczno- kulturalny. Duże zasługi położyli na polu szkolnictwa.

W 1964 r. Zambia uzyskała niepodległość. Jednym z jezuitów polskich popierających dążenia niepodległościowe Zambijczyków był pierwszy arcybiskup Lusaki, Adam Kozłowiecki (1911-2007), który chciał, aby Afrykanie przejęli władzę w sposób pokojowy. Nie ukrywał swojego proafrykańskiego nastawienia przed angielskimi władzami kolonialnymi. O sytuacji Afryki i jej aspiracjach niepodległościowych rozmawiał z angielskim gubernatorem Rodezji Sir Royem Velenskim oraz z Haroldem Macmillanem, premierem Wielkiej Brytanii w latach 1957-1963. Rząd brytyjski cenił wyważoną postawę abp. Kozłowieckiego i okazywał mu zaufanie. Dnia 24 października 1964 r. abp Kozłowiecki z radością powitał ogłoszenie niepodległości przez Zambię.

Pierwszym prezydentem niepodległej Zambii został lider Zjednoczonej Narodowej Partii Niepodległości (United National Independence Party) – Kenneth David Kaunda. Urząd prezydenta sprawował w latach 1964-1991. Kaunda pozostawał w serdecznych relacjach z abp. Kozłowieckim. Od 1959 r. Kaunda był więziony w Salisbury (obecnie Kachebere), a na jego prośbę polscy misjonarze, a szczególnie abp Kozłowiecki oraz jego osobisty sekretarz o. Patrick Walsh SJ, opiekowali się jego liczną rodziną. Dnia 25 maja 1985 r. prezydent Kaunda nadał abp. Kozłowieckiemu odznaczenie Wielkiego Komandora Orderu Wolności (Companion Order of Freedom).

Kardynał Adam Kozłowiecki zmarł 28 września 2007 r. i został pochowany obok katedry pw. Dzieciątka Jezus w Lusace. Świątynia została wzniesiona w miejscu, gdzie w maju 1989 r. papież Jan Paweł II odprawił Mszę św. podczas swojej 41. podróży apostolskiej. Obok grobu kard. Kozłowieckiego spoczywają jego następcy: jego sekretarz, kard. Adrian Mung’andu (ok. 1923 – 25 VI 2007) oraz kard. Medardo Joseph Mazombwe (1931 – 29 VIII 2013), który we wrześniu 2011 r. przybył do Polski i uczestniczył m.in. w otwarciu Muzeum kard. A. Kozłowieckiego w Hucie Komorowskiej.

Zaledwie w pół roku po śmierci Kardynała, 26 marca 2008 r., została powołana do życia Fundacja im. Księdza Kardynała Adama Kozłowieckiego „Serce bez granic”. Ma ona siedzibę w Majdanie Królewskim koło Kolbuszowej i nie tylko propaguje dzieło wielkiego Misjonarza Afryki, ale także realizuje wiele inicjatyw kulturalnych, edukacyjnych, oświatowych i społecznych w Hucie Komorowskiej i Majdanie Królewskim. Działalność Fundacji obejmuje również diecezję sandomierską i województwo podkarpackie.

Fundacja organizuje m.in. wystawy ku czci kard. Kozłowieckiego. Plansze ze zdjęciami i opisami ukazują poszczególne etapy bogatej działalności tego wybitnego Polaka, gorliwego kapłana jezuity, człowieka o wielkim sercu oraz wielkiego Apostoła Afryki. Wystawy były już prezentowane na terenie hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Dachau koło Monachium (25 X 2011), w gmachu Sejmu RP w Warszawie (11 IV 2012), w siedzibie Parlamentu Europejskiego w Brukseli (19 VI 2012) oraz w Akademii „Caritas- Pirckheimer-Haus” w Norymberdze (4 X 2012). Nic dziwnego, że wystawa zawitała także do Zambii, której – jako drugiej ojczyźnie – kard. Kozłowiecki poświęcił 61 lat życia.

Honorowy patronat nad wystawą w Lusace objęli: prezydent Republiki Zambii Michael Chilufya Sata, honorowy konsul generalny RP w Zambii Maryla Wiśniewska oraz biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz. Wystawa w Lusace doszła do skutku dzięki ofiarnej pracy członków Fundacji im. Księdza Kardynała Adama Kozłowieckiego „Serce bez granic” i wsparciu władz polskich. Fundacja ofiarowała wystawę Muzeum Narodowemu w Lusace.

Otwarcie wystawy dedykowanej kard. A. Kozłowieckiemu „Z otwartymi dłońmi” nastąpiło 21 października 2013 r. w Muzeum Narodowym w Lusace. W uroczystości wziął udział premier RP Donald Tusk wraz z małżonką Małgorzatą oraz członkowie delegacji rządowej, która z grupą polskich biznesmenów odbywała wizytę roboczą w Republice Południowej Afryki i Zambii. Przy tej okazji w imieniu Zarządu Fundacji Bogdan Romaniuk wręczył statuetkę kard. A. Kozłowieckiego s. Karolinie Jolancie Bajak oraz arcybiskupowi Lusaki

Telesphorowi George’owi Mpundu. Siostra Karolina J. Bajak wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w 1945 r. w Zambii i w pracy misyjnej współpracowała z kard. Kozłowieckim. Obecnie udziela się jeszcze w sierocińcu w Kasisi. Arcybiskup Lusaki Telesphore George Mpundu przewodniczył 5 października 2007 r. uroczystościom pogrzebowym kard. Kozłowieckiego i jest jego następcą na stolicy biskupiej w Lusace. W uroczystości otwarcia wystawy wziął udział także pierwszy prezydent niepodległej Zambii – Kenneth David Kaunda, który wygłosił przemówienie i na zakończenie zaintonował piosenkę w lokalnym języku.

Członkowie Fundacji im. Księdza Kardynała Adama Kozłowieckiego „Serce bez granic” oraz przedstawiciele władz województwa podkarpackiego odwiedzili grób Kardynała, a także nowo powstały szpital w Lusace, któremu Episkopat Zambii nadał imię kard. Kozłowieckiego. Decyzja ta jest wyrazem wdzięczności za wszechstronną i bogatą działalność tego misjonarza, który budował nie tylko kościoły i kaplice, ale także wznosił szpitale i sierocińce oraz w miarę możności służył przychodzącym do niego chorym swoją wiedzą medyczną, którą nabył – jak zwykł mawiać z właściwą sobie pogodą ducha – w wyjątkowej szkole pielęgniarskiej, czyli w obozie koncentracyjnym w Dachau.

Wystawa w Lusace jest hołdem złożonym kard. A. Kozłowieckiemu oraz polskim misjonarzom i misjonarkom pracującym w Zambii. Przyczynia się także do kontynuowania serdecznych relacji między Zambią i Polską, które sto lat temu nie istniały na mapie świata, a obecnie – jako suwerenne państwa – podejmują współpracę na różnych płaszczyznach.