Góra Błogosławieństw

28 lip 2019
ks. Stanisław Łucarz SJ
 

Podczas swej publicznej działalności Pan Jezus głosił swoją naukę w różnych miejscach i w różnorakich okolicznościach. Jedno miejsce wszakże zasługuje na szczególną uwagę.Tradycja chrześcijańska nazwała je Górą Błogosławieństw. Jezus wygłosił tam mowę, którą św. Jan Paweł II, powołując się na św. Augustyna, nazwał w encyklice Veritatis Splendor „magna charta ewangelicznej moralności”. Mowa ta nosi w tradycji chrześcijańskiej nazwę Kazanie na Górze i zajmuje w Ewangelii według św. Mateusza rozdziały od 5 do 7. Ewangelista wprowadzając do nie niej, pisze: Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie. Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami… (Mt 5, 1-2). Jak wiemy z Ewangelii, Jezus zwykle nauczał na brzegu jeziora, nierzadko korzystając z łodzi św. Piotra, aby ludzie nie cisnęli się na Niego. Tym razem zmienia miejsce swego nauczania, a to z powodu tłumu, który się zebrał, ale też i treści, którą zamierza przekazać. Będzie to treść wyjątkowa, przeznaczona dla samych uczniów. Rzecz nie w tym, że tłumy nie mogą jej słyszeć, ale w tym, że było to dla nich niezrozumiałe, czy wręcz szokujące. Jezus przekazuje swoim uczniom skarb, którego i oni nie pojmą od razu. Dopiero z czasem Duch Święty otworzy im oczy i przypomni im, co Jezus naprawdę powiedział. Dopiero wtedy pojmą całą głębię Jego słów. Jednakże zmiana miejsca ma tu swoje symboliczne znaczenie. Kazanie na Górze jest bowiem jakby nowym prawem, które Jezus daje swoim uczniom, a daje je w konfrontacji ze starym prawem. Tamto prawo Bóg przekazał przez Mojżesza również na górze – na Synaju. Jezus więc symbolicznie prezentuje się jako nowy Mojżesz. Zresztą w tej mowie jak refren powtarzają się słowa: Powiedziano przodkom…, a Ja wam powiadam… Jezus jednak w żadnym wypadku nie odwołuje starego prawa. Nowe prawo, które ogłasza, jest wypełnieniem starego… Mówi to bardzo wyraźnie w słowach: Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić (Mt 5, 17). Kazanie na Górze rozpoczyna się od ośmiu błogosławieństw, od nich też pochodzi nazwa góry.

Góra Błogosławieństw jest dość rozległa i bibliści spierają się, gdzie dokładnie Pan wygłosił Kazanie na Górze. Według tradycji, jaką pozostawili chrześcijanie, którzy mieszkali w pobliżu, Pan wygłosił Kazanie na Górze w pobliżu Kościoła rozmnożenia chleba, na pobliskiej górze, gdzie znajdowała się grota. Rzeczywiście prace archeologiczne prowadzone tam w latach trzydziestych XX w. odsłoniły grotę, której posadzka ozdobiona była mozaikami. Stanowiła ona – jak się uważa - część kościoła i klasztoru, który istniał tam od IV do VII wieku. Został on zapewne zburzony przez Persów, wraz z pobliskimi Kościołem rozmnożenia chleba i Kościołem Prymatu Piotra. Kilkaset metrów od tego miejsca zbudowano w latach 1937-1938 Kościół Ośmiu Błogosławieństw. Wybrano tę lokalizację z racji czysto praktycznych, aby umożliwić pielgrzymom szerszy i piękniejszy widok na jezioro Genezaret.

Kościół zbudowany jest na planie ośmiokąta, aby w ten sposób symbolicznie odwołać się do liczby błogosławieństw. Na każdym z ośmiu witraży, które zdobią ten kościół, wypisane jest w języku łacińskim jedno z błogosławieństw. Ołtarz w tym kościele ma podwójną mensę ołtarzową, symbolizującą zapewne dwa Testamenty i dwa prawa oraz dwa rodzaje ofiar. To pierwsze prawo spisane na kamiennych tablicach i to drugie Jezusowe, pisane przez Ducha Świętego w ludzkich sercach oraz ofiary składane niegdyś z pokarmów i zwierząt i tę doskonałą ofiarę Nowego Testamentu – ofiarę Jezusa, którą uobecnia się na ołtarzach w czasie sprawowania Eucharystii. Nie przypadkiem na stojącym tam tabernakulum przedstawione są sceny z męki Pana Jezusa. Ołtarz opiera się na czterech kolumnach w kształcie oliwnych gałązek. To też symbol, iż z ofiary Jezusa płynie pokój, Jego pokój, którego świat dać nie może. Na posadzce wyobrażony jest strumień płynący od ołtarza. To nawiązanie do proroctwa proroka Ezechiela, w którym od ołtarza wypływa woda, stająca się najpierw strumykiem, potem potokiem, a w końcu rzeką niosącą życie na pustynię (por. Ez 47, 1-12). Także ten strumień symbolizuje życiodajne łaski, które płyną z Eucharystii. Kościół otoczony jest pięknym ogrodem, z ozdobnymi drzewami i różnobarwnymi kwiatami. Można tam usiąść i wsłuchać się w duchu w Kazanie na Górze, wpatrując się w zmieniającą swe barwy od błękitnej po granatową taflę Jeziora Galilejskiego.

Na Górze Błogosławieństw znajduje się także zbudowane w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku Centrum Formacji Drogi Neokatechumenalnej, zwane Domus Galileae (czyli Dom Galilejski). Poświęcił je św. Jan Paweł II podczas swej pielgrzymki do Ziemi Świętej w roku jubileuszowym 2000. Przybywają tam wspólnoty z całego świata na zakończenie formacji Drogi Neokatechumenalnej, aby raz jeszcze na tej górze wsłuchać się w Kazanie na Górze i przyjąć je na nowo jako program własnego życia. To nowoczesna budowla pełna symboliki, jakby ścieląca się po zboczu Góry Błogosławieństw ku jezioru Genezaret. Jej sercem jest kaplica wieczystej adoracji, zwieńczona niczym koroną, dachem, na którym widnieje trzynaście rzeźb z brązu: Jezus i dwunastu Apostołów słuchających Jego Kazania. Drugim ważnym miejscem tego kompleksu jest biblioteka zawierająca książki poświęcone Pismu Świętemu. Przypomina ona wyglądem synagogę, a na miejscu centralnym znajduje pulpit z ozdobnym zwojem Tory. To też symbol… Od Tory, daru Boga przekazanego przez Mojżesza, przechodzimy do żywej obecności Jezusa w kaplicy wieczystej adoracji, który daje nam Kazanie na Górze, wypełniając to, czego Tora jest obrazem i zapowiedzią.

Na Górze Błogosławieństw podczas swej jubileuszowej pielgrzymki św. Jan Paweł II spotkał się z młodzieżą i odprawił Eucharystię. Jak się podkreśla, było to największe zgromadzenie chrześcijan w tym miejscu od czasów Jezusa. W swej homilii papież wołał: O Panie Jezu Chryste, na tym miejscu, które tak dobrze znałeś i tak bardzo kochałeś, wysłuchaj głosu tych młodych i szlachetnych serc! Nauczaj nadal tych młodych prawdy Przykazań i Błogosławieństw! Uczyń ich radosnymi świadkami Twojej prawdy i apostołami przekonanymi o Twoim Królestwie! Bądź z nimi zawsze, szczególnie wtedy, gdy pójście za Tobą i za Ewangelią stanie się trudne i wymagające! Ty bądź ich siłą; Ty bądź ich zwycięstwem! O Panie Jezu, Ty uczyniłeś tych młodych ludzi swoimi przyjaciółmi: zachowaj ich na zawsze blisko Ciebie! Amen.

 

Przeczytaj także

Warto odwiedzić